ေမာင္ေခ်ာႏြယ္သို႔ အင္တာဗ်ဴး (၂)

#ေမာင္ေခ်ာႏြယ္သုိ႔အင္တာဗ်ဴး (၂)

ေမးသူ = လွေက်ာ္ေန
ေျဖသူ = ေမာင္ေခ်ာႏြယ္
------------------------------------

ကဗ်ာဆရာ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္နဲ႔ စကားေျပာခ်င္လုိ႔။

ဘယ္ေခါင္းစဥ္နဲ႔ စကားေျပာမွာလဲ။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲဆုိတဲ့
ေခါင္းစဥ္နဲ႔ေပါ့။

အဲဒီေခါင္းစဥ္ေတာ့ မႀကိဳက္ဘူးဗ်ာ။
တျခားေခါင္းစဥ္ကုိ ေ႐ြးၾကရေအာင္။

ေခါင္းစဥ္က အေရးမႀကီးပါဘူး။ ေျပာတဲ့အေၾကာင္း
အရာေတြက အေရးႀကီးပါတယ္။

သေဘာတူတယ္။ ကဲ… ဘယ္က စေဆြးေႏြးမလဲ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္အေနနဲ႔ ကဗ်ာကုိ ဘယ္ေလာက္
ယံုၾကည္သလဲ။

ကမၻာႀကီးရဲ႕ဝိညာဥ္ဟာ ကဗ်ာ၊ ကဗ်ာရဲ႕ဝိညာဥ္ဟာ
ေမာင္ေခ်ာႏြယ္၊ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ရဲ႕ဝိညာဥ္ဟာ
ကဗ်ာပါပဲ။

ဒါဆုိရင္ ေဆြးေႏြးပြဲေခါင္းစဥ္ကုိ တပ္လုိက္ေတာ့မယ္။

ဘယ္လုိတပ္မွာလဲ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ (သုိ႔မဟုတ္) ကမၻာ့ဝိညာဥ္ႏွင့္
စကားေျပာျခင္းဆုိရင္ သင့္မယ္ထင္တယ္။

ဒီေခါင္းစဥ္ကုိ သေဘာတူတယ္ဗ်ာ။
ဆက္ေဆြးေႏြးၾကစုိ႔။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္အေနနဲ႔ ရင္မွျဖစ္ေသာ အႏုပညာ
ပင္စည္က ပင္မွည့္ေတးျဖစ္တဲ့ ကဗ်ာသစ္သီးေတြဟာ
တစ္ႏွစ္မွာ ဘယ္ႏွလုံုးခန္႔ေၾကြတတ္ပါသလဲ။

ဟုတ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ အႏုပညာပစၥည္း
တစ္ရပ္ျဖစ္တဲ့ ကဗ်ာသစ္သီးကုိ ရင့္မွည့္ေအာင္
လုပ္ၿပီးမွ အလုိလုိေၾကြက်တတ္ပါတယ္။ အမ်ား
နားလည္ေအာင္ေျပာရရင္ေတာ့ တစ္ႏွစ္မွာ ကဗ်ာ
ေလး ငါး ေျခာက္ပုဒ္ပဲ ေရးျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေလာက္ ကဗ်ာအထြက္က်ဲရတာ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ရဲ႕
တန္ဖုိးဟာ ျမမာလာဖိနပ္တစ္ရန္ဖုိးေလာက္ မ႐ွိလုိ႔
လား။

ပင္မွည့္ကဗ်ာမ်ား သီးေၾကြမႈနည္းရတာက ကၽြန္ေတာ္
ေရးအားမေကာင္းတာ၊ ေရးအားညံ့တာလည္း ပါပါ
တယ္။

ကုိလွေက်ာ္ေနေျပာသလုိ ကဗ်ာစာမူခနည္းလုိ႔ ခံျပင္း
တာလည္း ပါပါတယ္။ တကယ္တမ္း ေျပာရရင္ေတာ့
ေငြက ဒါေလာက္အဓိကမက်ပါဘူး။ ကဗ်ာျဖစ္ၿပီးေရာ
မေရးခ်င္တာက အဓိကပါ။

ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကုိ ဒါေလာက္အခ်ိန္ယူၿပီး ေရးတတ္
သလား။

တစ္ခါတစ္ရံ တစ္ႏွစ္မွ သံုးပုဒ္တည္းပဲေရးျဖစ္တဲ့ႏွစ္
႐ွိပါတယ္။ ''ဆတ္သြား''လုိ ကဗ်ာမ်ဳိးက်ေတာ့
တစ္ပုဒ္ကုိ သံုးႏွစ္ႀကီးမ်ားေတာင္ ႀကိဳးစားပမ္းစား
ေရးမိပါတယ္။ ေျပာရရင္္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ညံ့ဖ်င္း
ပံုမ်ားေပါ့ဗ်ာ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ဟာ ကဗ်ာဆရာစစ္စစ္ဘဝကုိ
အတိအက်ေနထုိင္တုန္းပဲလား။

ဟုတ္ကဲ့။ အတိအက်ကုိ ေနထုိင္ေနဆဲပါပဲခ်င္ဗ်ာ။
အသက္ ၅၀-အ႐ြယ္က်ရင္ေတာ့ အတိအက် ေနထုိင္
မယ္လုိ႔ေတာ့ အတိအက် မေျပာႏုိင္ပါဘူး။

ကဗ်ာဆရာဘဝကုိ အတိအက်ေနထုိင္ဆဲလုိ႔
ဘာေၾကာင့္ ေျပာႏုိင္ပါသလဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ဗီဒီယုိမ႐ုိက္ဘူး၊ ဗီဒီယုိဇာတ္ညႊန္း မေရး
ဘူး၊ ဇာတ္ဝတၳဳ မေရးဘူး၊ ေဆာင္းပါးမေရးဘူးဗ်ာ၊
ဒါေတြအားလံုးဟာ ကၽြန္ေတာ္တတ္တဲ့ အလုပ္ေတြ
ခ်ည္းပါပဲ။

တခ်ဳိ႕ကဗ်ာဆရာေတြေတာ့ ဇာတ္ညြန္းေရးေနၾက
ၿပီေနာ္။

ဒါက သူတုိ႔ကိစၥပါ။

အသက္ ၅၀-အ႐ြယ္က် ကဗ်ာဆရာဘဝကုိ အတိ
အက်ေနထုိင္ခ်င္မွ ေနထုိင္မယ္ဆုိတဲ့စကားက ခု
အသက္ဘယ္ေလာက္႐ွိၿပီမုိ႔လဲ။

အသက္ကုိ ေမးတာထက္ ကဗ်ာဆရာလုပ္သက္ကုိ
ေမးရင္ ပုိေကာင္းမယ္ထင္တယ္။ လူတစ္ေယာက္မွာ
အသက္က အေရးမႀကီးပါဘူး။ တန္ဖုိး႐ွိတဲ့လုပ္ရပ္က
ပုိအေရးႀကီးပါတယ္။

ေမာင္သင္းခုိင္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးတုန္းက အႏုပညာဆုိတာ
ဘဝရဲ႕ဝဋ္နာကံနာလုိ႔ ေျပာခဲ့တဲ့စကားကုိ အစာမေၾက
ဘူး။ ဝဋ္နာကံနာအေၾကာင္းကုိ ထပ္႐ွင္းပါဦး။

ဒါက ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႔ ယံုၾကည္မႈပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ
ကဗ်ာကုိ ခ်စ္ျခင္းနဲ႔အတူ ကု႒ႏူနာေရာဂါသည္
တစ္ေယာက္လုိပဲ ေျခမ,ေၾကြ၊ လက္မ,ေၾကြ၊ နား႐ြက္
ေၾကြ၊ ႏွာေခါင္းေၾကြနဲ႔ အားလံုးေၾကြသြားဖုိ႔ပဲ ႐ွိတယ္။
မုိဒီဂလ်ာနီတုိ႔ ေဂၚကီတုိ႔လုိေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္လည္း
ကဗ်ာကုိ ကုိးကြယ္မိေတာ့ ဘာတတ္ႏုိ္င္မွာလဲ။
ဒီဘဝမွာ ကၽြန္ေတာ္ ဆုတ္ေပးလုိ႔မရေတာ့ဘူး။
ကၽြန္ေတာ့္သမုိင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ ဖ်က္ဆီးေျခမြပစ္မွာ
မဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ ေၾကမြခ်င္ေၾကမြ
သြားပါေစ။ ဆက္ၿပီး ကဗ်ာကုိ ခ်စ္သြားဖုိ႔ အဆင္သင့္
ပါပဲ။

ဒါဆုိရင္ ကဗ်ာဆုိတဲ့အႏုပညာပစၥည္းကုိ ေမာင္ေခ်ာ
ႏြယ္က ဘာေၾကာင့္ ထာဝရခ်စ္သူ၊ ထာဝရရန္သူလုိ႔
ေျပာခဲ့ သံုးခဲ့တာလဲ။

ဒါက ကၽြန္ေတာ္တစ္ဦးတည္းရဲ႕ခံစားခ်က္ပါ။ အမ်ားနဲ႔
TUNING မၫွိႏုိင္ပါဘူး။ အသံၫွိစရာ မလုိပါဘူး။
ကၽြန္ေတာ့္ခံစားခ်က္ မွားေကာင္းမွားမယ္။ မွန္ေကာင္း
မွန္မယ္။ ထာဝရခ်စ္သူဆုိတာကေတာ့ ကဗ်ာကုိ
ကၽြန္ေတာ္က အသက္နဲ႔လဲၿပီး ခ်စ္မိတာကုိး။ ထာဝရ
ရန္သူဆုိတာကေတာ့ တစ္ခါတစ္ရံ ကၽြန္ေတာ္ဟာ
ကဗ်ာကုိ လုိခ်င္တယ္။ ကဗ်ာက မရဘူး။ အၿမဲတမ္း
တိုက္ခိုက္ထြက္ေျပးေနတယ္။ ကဗ်ာကုိ ဘယ္လုိ႐ွာ
႐ွာ ေတြ႔သင့္မွေတြ႔တယ္။ တစ္ခါတစ္ခါေတာ့ ဝုန္းခနဲ
ဒုိင္းခနဲ ခ်ဳံခုိတုိက္ခုိက္ၿပီး ကဗ်ာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ လံွစြပ္
ထုိးတုိက္ပြဲေတြ ဆင္ႏႊဲရတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ဘဝကုိ
ဒုကၡအေပးဆံုးဟာ ကဗ်ာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကဗ်ာကုိ
ကၽြန္ေတာ္က ရန္သူလုိ႔ သတ္မွတ္တယ္။ အခ်စ္ဆံုး
ရန္သူလုိ႔ ေျပာရမလား မသိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကဗ်ာဟာ
ထာဝရရန္သူ၊ ထာဝရခ်စ္သူလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာမိ
တယ္ဗ်ာ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ဟာ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ကဗ်ာဆရာ
ဆုိတဲ့ဂုဏ္ပုဒ္ကုိ ျမတ္ျမတ္ႏုိးႏုိးဖက္တြယ္ၿပီး ရင္ဘတ္
နဲ႔လယ္ထြန္စားေသာက္ေနတယ္ဆုိတာ တကယ္ပဲ
လား။

ႏွလုံးသားနဲ႔ ကဗ်ာေတြကုိ လုိက္႐ွာေနတယ္။
ရင္ဘတ္ကုိ ထြန္သြားလုိသေဘာထားၿပီး ရင္ဘတ္နဲ႔
လယ္ထြန္တယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ သံုးႏႈန္းခဲ့တာပါ။
ရင္ထဲမွာ ထိ႐ွခံစားမႈမ႐ွိဘဲ ကၽြန္ေတာ္ ကဗ်ာမေရး
ျဖစ္တာကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ရဲ႕ ခ်က္ႀကိဳးျမွဳပ္ရာေဒသကုိ ေျပာျပပါ။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕႐ွိ ဒပ္ဖရင္ အမ်ဳိးသမီးေဆး႐ုံမွာပဲ
ခ်က္ႀကိဳးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္ဗ်ာ။ ေမြးဇာတိက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊
ကပၸလီကြက္သစ္၊ ၁-လမ္းပါ။ ၁၁-ႏွစ္သားအထိ
ရန္ကုန္မွာ အတိအက် ေနထုိင္ႀကီးျပင္းခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္မွ အေဖက အစုိးရဝန္ထမ္းမုိ႔ နယ္ေတြမွာ
ေျပာင္းေ႐ႊ႔ေနထုိင္ခဲ့ပါတယ္။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ရဲ႕ မိဘေတြအမည္က…

ဦးေက်ာ္ျမင့္၊ ေဒၚသန္းသန္းတုိ႔ပါ။

မိဘေတြ အလုပ္အကုိင္က…

ကၽြန္ေတာ့္အေဖက နယ္ပုိင္ဝန္ေထာက္၊
ကၽြန္ေတာ့္အေမက မွီခုိပါ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္မွာ ေမာင္ႏွမသားခ်င္း ဘယ္ႏွေယာက္
႐ွိသလဲ။

ငါးေယာက္႐ွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ အႀကီးဆံုးနဲ႔
အမုိက္ဆံုးသားတစ္ေယာက္ေပါ့။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္တစ္ေယာက္ တကၠသုိလ္ပညာ
သင္ဖူးသလား။

မသင္ဘူးပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ ၁၀-တန္းပဲ
ေအာင္ပါတယ္။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္တစ္ေယာက္ ဝန္ထမ္းဘဝ
က်င္လည္ဖူးသလား။

ဝန္ထမ္းလုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ပုသိမ္-မုံ႐ြာလမ္း၊ လမ္း
ေဖာက္ေဆာက္လုပ္ေရးမွာ စာေရးဝင္လုပ္ဖူးပါတယ္။
လက္ေထာက္စာၾကည့္တုိက္မွဴးလည္း လုပ္ဖူးပါတယ္။
ၿမိဳ႕ဝင္ေၾကးဂိတ္ေစာင့္လည္း လုပ္ဖူးပါတယ္။ ေစ်း
ေကာက္လည္း လုပ္ဖူးပါတယ္။ ကုန္သည္ပဲြစားလည္း
လုပ္ဖူးပါတယ္။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ရဲ႕ မိသားစုတပ္ဖြဲ႔အေၾကာင္းေလး
ေျပာျပပါဦး။

၁၉၇၁-ခုႏွစ္မွာ မျမင့္ျမင့္စိန္ (ေခၚ) မမျမင့္နဲ႔ ညားခဲ့
ပါတယ္။ ၁၉၇၂-ခုႏွစ္မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ႀကိဳ႕ကုန္း ၁-
လမ္းမွာ ေနခဲ့ဖူးပါတယ္။

အိမ္ေထာင္က်စမွာေပါ့ေနာ္။

ဟုတ္ပါတယ္။ အိမ္ငွားေနခဲ့တာပါ။ အဲဒီမွာ ဝင္းမင္း
ေထြး၊ သုခမိန္လႈိင္၊ ခုိင္ေအာင္(ၿမိဳ႕ေဟာင္း)၊ ေျမဝါ၊
ဘုန္းႏြယ္လင္း၊ ရန္ပုိင္၊ သခြပ္နီ အစ႐ွိသူတုိ႔
ကၽြန္ေတာ့္အိမ္မွာ စုစည္းခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ သားသမီး ဘယ္ႏွေယာက္
ထြန္းကားခဲ့သလဲ။

သားသမီး ၃-ေယာက္ ထြန္းကားခဲ့ပါတယ္။
(၁) မဟူရာကုိကုိ၊ (၂) ေနျခည္ထက္ထက္၊
(၃) ေမမြန္႐ႈိင္းတုိ႔ သံုးေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။
၇၂-တုန္းက မဟူရာကုိကုိရဲ႕ေမြးေန႔မွာ သုခမိန္လႈိင္၊
ေဖာ္ေဝး၊ သခြပ္နီ၊ ဝင္းမင္းေထြး၊ ယေန႔ နာမည္ႀကီး
အားလံုး ကၽြန္ေတာ့္သမီးရဲ႕ေမြးေန႔ကုိ တက္ဖူးခဲ့ၾက
ပါတယ္။

သၿဂၤဳိဟ္စက္ထဲကုိ ကိုယ့္ဘဝကုိယ္သြင္းၿပီး မီးျပင္း
တုိက္ျပာခ်လုိက္မွ ထြက္လာတဲ့အခုိးအေငြ႔ေတြက
တစ္ဆင့္ အႏုပညာကုိ ေမြးဖြားတည္ေဆာက္တယ္
ဆုိတာက အဲဒီလုိေမြးဖြားတည္ေဆာက္မွ အႏုပညာ
အစစ္အမွန္ကုိ ရ႐ွိမယ္လုိ႔ထင္တဲ့အတြက္လား။

အဲဒီလုိ ထင္တာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီလုိ ယံုၾကည္
တာပါ။ ဘဝကုိ အေလာင္အကၽြမ္းခံၿပီးမွ ရ႐ွိတဲ့
အႏုပညာမွ အႏုပညာအစစ္အမွန္ပါ။

ေမာ္ဒန္ကဗ်ာရဲ႕ခရီးဟာ ၁၉၇၀-ခုႏွစ္က စတင္ေရ
တြက္ရင္ ေငြရတုသဘင္ခရီး ၂၅-ႏွစ္ေက်ာ္ ၂၇-ႏွစ္
ထဲ ေရာက္ခဲ့ၿပီဆုိတာ လက္ခံသလား။

ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခု၊ ႏွစ္ ၂၀-ေလာက္ပဲ ႐ွိေသးတယ္လုိ႔
သတ္မွတ္ပါတယ္။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ ကဗ်ာစေရးေတာ့ ေလးလံုးစပ္နဲ႔ပဲ
ကဗ်ာစတင္ေရးခဲ့တာလား။

ဟုတ္ပါတယ္။ ၆၇-၆၈ ခုႏွစ္မွာပဲ ႐ုပ္႐ွင္ပေဒသာ၊
လွ်ဳိ႕ဝွက္သည္းဖုိမဂၢဇင္းတုိ႔မွာ ေလးလံုးစပ္ ကဗ်ာ
ေလးေတြကုိ စတင္ေရးပုိ႔ခဲ့ပါတယ္။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ေျပာတဲ့ စကားတစ္ခြန္းၾကားဖူးတယ္။
ေခတ္ေပၚကဗ်ာရ႔႕ရနံ႔ကုိ ကြယ္လြန္သူ ကဗ်ာဆရာ
ေမာင္ေလးေအာင္ဆီက ရ႐ွိခဲ့တယ္ဆုိတာ ဟုတ္ရဲ႕
လား။

ဟုတ္ပါတယ္ဗ်ာ။ ကဗ်ာဆရာ ေမာင္ေလးေအာင္
ဆီကပဲ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ေခတ္ေပၚကဗ်ာရနံ႔ကုိ
အနံ႔ခံရ႐ွိခဲ့တာပါ။ ဒီစကားကုိ ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔
ကၽြန္ေတာ္ ေခါင္းခံပါတယ္။ ေျပာလည္း ေျပာရဲတယ္
ဗ်ာ။ အမ်ားသေဘာမတူရင္လည္း ဒါ ကၽြန္ေတာ္
တစ္ဦးတည္းရဲ႕အယူအဆပါ။ ကြဲလြဲခြင့္႐ွိပါတယ္။

ေတာ္လွန္ကဗ်ာစာအုပ္မွာ ပါဝင္ေရးသားခဲ့တဲ့
ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ရဲ႕ကဗ်ာဟာ အဲဒီကတည္းက
ေမာ္ဒန္ကဗ်ာ ျဖစ္ေနၿပီလား။

ေမာ္ဒန္ကဗ်ာ လံုးဝမဟုတ္ေသးပါဘူး။

ေဖာ္ေ၀း၊ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္တုိ႔ ပါဝင္ေရးသားခဲ့တဲ့
‘’သစ္႐ြက္အေသမ်ားေပၚမွ ရက္စက္ေသာဂီတ’’
ကဗ်ာစာအုပ္ဟာ ေအဒီသကၠရာဇ္ ဘယ္ႏွခုႏွစ္က
ထြက္႐ွိခဲ့ပါသလဲ။

၁၉၇၃-၇၄ ခုႏွစ္ေလာက္ကလုိိ႔ ယူဆပါတယ္။

၁၉၇၀-ခုႏွစ္ေလာက္က ထြက္႐ွိခဲ့တဲ့ ျပည္ေအာင္ေဇာ္
မုိးရဲ႕ ‘’က်စ္ဆံၿမီွး႐ွည္႐ွည္’’ကဗ်ာစာအုပ္နဲ႔ ၁၉၇၂-
ခုႏွစ္မွာ ထြက္႐ွိခဲ့တဲ့ သုခမိလႈိင္ရဲ႕ ‘’ဇြန္လ၏မိုးေရ
မ်ား’’ကဗ်ာစာအုပ္ေတြဟာ ကာရန္စနစ္ကုိေတာ့
ျပတ္သားစြာ ေတာ္လွန္ထားတာ ေတြ႔ရတယ္။
အဲဒီကဗ်ာစာအုပ္ေတြကုိ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာေတြပါလုိ႔
ေျပာလုိ႔ရမလား။

ေမာ္ဒန္သက္ႏုေသးေပမယ့္ ေမာ္ဒန္လုိ႔ လံုးဝေျပာလုိ႔
ရပါတယ္။ ေထာက္လည္း ေထာက္ခံပါတယ္။

၁၉၇၃-ခုႏွစ္၊ မတ္လမွာ ထြက္႐ွိခဲ့တဲ့ ေမာင္ခ်စ္ေငြ
(ေမာင္ေဇတု)ရဲ႕ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာ
လကၡဏာနဲ႔ ပုိတူလာတယ္ဆုိတာ ဟုတ္ပါရဲ႕လား။

ဟုတ္ပါတယ္။ အဲဒီကဗ်ာစာအုပ္ကုိ ဖတ္ဖူးပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက သူ ေရးခဲ့တဲ့ ‘’ကက္ဆက္ထဲက ဆုိ႐ွယ္
လစ္စကား၊ ငါ သူ႔ကုိ လက္ေဆာင္မေပးဘူး၊ ဘရာစီ
ယာမွာ ေရျမွဳပ္ေတြအျပည့္နဲ႔ ငါ သူ႔ကုိ လက္ေဆာင္
မေပးဘူး’’ဆုိတာေတြေလ။ ဒါေပမဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ
မွာ ဘယ္သူက ေစာတယ္၊ ဘယ္သူက ေနာက္က်
တယ္လုိ႔က အေရးမႀကီးပါဘူး။ အေရးႀကီးတာက
တန္ဖုိးႀကီးတဲ့ကဗ်ာအျဖစ္ ေရာက္ေရး၊ မေရာက္
ေရးက အေရးႀကီးပါတယ္။

ဒါဆုိရင္ ၁၉၆၉-ခုႏွစ္က ထြက္႐ွိခဲ့တဲ့ ေမာင္သာႏုိး
(ေခၚ) ေမာင္သိဂၤါရဲ႕ ‘’မလင္းျပာ’’ကဗ်ာကုိ ဖတ္ဖူး
သလား။ အဲဒီကဗ်ာကုိေကာ ေမာ္ဒန္ရဲ႕အစလုိ႔
လက္ခံႏုိင္သလား။

လက္ခံပါတယ္။ အဲဒီကဗ်ာနဲ႔ ေမာ္ဒန္စတယ္လုိ႔ေတာ့
မယူဆပါဘူး။ အဲဒီကဗ်ာဟာ ၁၉၆၉-ခုႏွစ္က
ထြက္႐ွိခဲ့တဲ့ ‘’ေဒါင္းအုိးတေဝေဝ’’ကဗ်ာစာအုပ္မွာ
ပါခဲ့တာမဟုတ္လား။

ဟုတ္ပါတယ္။ အဲဒီကဗ်ာစာအုပ္ဟာ ကၽြန္ေတာ္
ေက်ာင္းသားဘဝတုန္းက သူငယ္ခ်င္းေအာင္သန္းနဲ႔
ေ႐ႊဆြဲႀကိဳးတစ္ကံုးစီ ေရာင္းခ်ၿပီး ထုတ္ခဲ့ၾကတဲ့
စာအုပ္ပါ။

ဒါဆုိရင္ ကိုလွေက်ာ္ေနက ကဗ်ာကုိ
ေတာ္ေတာ္ခ်စ္တာပဲ။

အဲဒီေဒါင္းအုိးတေဝေဝကဗ်ာစာအုပ္မွာ မ်က္ႏွာဖံုး
ကုိယ္တုိင္ပန္းခ်ီေရးခဲ့ပါတယ္။ ကဗ်ာသံုးပုဒ္လည္း
ပါဝင္ေရးခဲ့ပါတယ္။

ဟုတ္ၿပီ။ ဒါဆုိရင္ စာကဗ်ာကုိ ကုိလွေက်ာ္ေန
ဘယ္ေလာက္ခ်စ္တယ္ဆုိတာ ယံုသြားၿပီ။ ဆက္ေျပာ။

အဲဒီတုန္းက ေမာင္ေခ်ာႏြယ္တုိ႔သံုးေယာက္ထုတ္တဲ့
‘’သစ္႐ြက္အေသမ်ားေပၚက ရက္စက္ေသာဂီတ’’
ကဗ်ာစာအုပ္ဟာ ေမာင္သာႏုိးရဲ႕‘’ထင္း႐ွဴးပင္ရိပ္’’
ၾသဇာ သက္ေရာက္မႈ႐ွိေနၿပီလား။

နည္းနည္းေတာ့႐ွိေနပါၿပီ။ လံုးဝေလာင္းရိပ္နဲ႔ ႐ွင္သန္
ခဲ့တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့
ထင္႐ွဴးပင္ရိပ္မ႐ွိခင္ကတည္းက ေဒါက္တာေမာင္ျဖဴး
႐ွိေနတယ္။ ဒဂုန္တာရာ ႐ွိေနတယ္။ ၾကည္ေအး
႐ွိေနတယ္ေလ။

ေဒါက္တာေမာင္ျဖဴး၊ ဒဂုန္တာရာနဲ႔ ၾကည္ေအးတုိ႔
ဆီက ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ ဘာေတြရခဲ့သလဲ။

ေဒါက္တာေမာင္ျဖဴးက ကၽြန္ေတာ့္ကုိ ကမၻာႀကီးနဲ႔
ဆက္သြယ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒဂုန္တာရာက ကၽြန္ေတာ့္
ကုိ တဟီဟီလုိ အသစ္မ်ဳိးေပးခဲ့တယ္။ ၾကည္ေအးက
ေတာ့ ခံစားမႈဆုိတာဘာလဲလုိ႔ သိေအာင္လုပ္ေပးခဲ့
ဖူးတယ္။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အတတ္ပညာေတြကုိ
ေတာ့ ေမာင္သာႏုိးရဲ႕ ‘’ထင္း႐ွဴးပင္ရိပ္’’ ၊ ေဂ်ာ့သြန္
မဆင္ရဲ႕ ‘’မာကၡစ္ဝါဒနဲ႔ ကဗ်ာ’’ ၊ ကဗ်ာဆရာျမဇင္ရဲ႕
‘’ျမန္မာေခတ္ေပၚကဗ်ာစာတမ္း (ေခတ္ေပၚနရီႏွင့္
နိမိတ္ပံု)’’ ၊ တင္ေမာင္ေအး ဘာသာျပန္တဲ့ ဘား
ေတာ့ဘရက္ရဲ႕ ‘’အနာဂတ္အတြက္ ကဗ်ာ’’ စာအုပ္
ေတြဟာ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္အတြက္ ဘယ္ေလာက္သင္
ၾကားေပးမႈ႐ွိခဲ့သလဲ။

ဟုတ္ကဲ့။ သင္ၾကားေပးတယ္ဆုိတာထက္ အဲဒီစာ
အုပ္ေတြဟာ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ သတင္းေပးခဲ့ပါတယ္။
အခ်ဳိးအစားနဲ႔ေျပာရရင္ သံုးပံုတစ္ပံု၊ သံုးခ်ဳိးတစ္ခ်ဳိး
ေလာက္ေတာ့ သတင္းေပးခဲ့ပါတယ္။

ဟုိ ၁၉၆၈-ခုႏွစ္က ဆရာႀကီး မင္းသုဝဏ္အိမ္မွာ
က်င္းပခဲ့တဲ့ ကဗ်ာအလုပ္စခန္း၊ ကဗ်ာဝပ္ေ႐ွာ့တစ္ခု
မွာ ေမာင္သာႏုိးတုိ႔၊ ဆရာျမဇင္တုိ႔က ႏုိင္ငံတကာ
ကဗ်ာေတြအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးၾကရင္း ‘’ထင္း႐ွဴးပင္
ရိပ္’’ နဲ႔ ‘’ျမန္မာေခတ္ေပၚကဗ်ာစာတမ္း (ေခတ္ေပၚ
နရီႏွင့္ နိမိတ္ပံု)’’ စာအုပ္ေတြ ထြက္႐ွိခဲ့တယ္လုိ႔
သိရတယ္။ အဲဒီကဗ်ာဝပ္ေ႐ွာ့ကုိ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္
တက္ေရာက္ျဖစ္ခဲ့သလား။

မတက္ျဖစ္ခဲ့ပါဘူးခင္ဗ်ာ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့
အဲဒီကာလက နယ္ေရာက္ေနတဲ့အတြက္လုိ႔ ေျပာခ်င္
ပါတယ္။

၁၉၇၀-ခုႏွစ္ေလာက္က ထြန္းကားခဲ့တဲ့
ဇင္ႏုိးၾကဴးဝါဒကုိ လက္ခံသလား။

လက္မခံဘူး။ မေထာက္ခံဘူး။ သေဘာမတူဘူး။

ဘာ့ေၾကာင့္ သေဘာမတူတာပါလိမ့္။

ဂုိဏ္းေထာင္တယ္ထင္လုိ႔ သေဘာမတူတာပါ။

ဂိုဏ္းဆုိရင္ ဂုဏ္ယုန္ဂုိဏ္း၊ ေတာ္လွစာေပဂုိဏ္း၊
(မင္းေက်ာ္၊ နတ္ႏြယ္၊ ေမာင္ေနဝင္း၊ ေနနတ္ႏြယ္
ဂုိဏ္း) အစ႐ွိသည္တုိ႔အားလံုးကုိ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္က
သိပ္မုန္းတယ္ေပါ့၊ ဟုတ္လား။

ဟုတ္ပါတယ္။ ဂုိဏ္းဖြဲ႔တာကုိ ကၽြန္ေတာ္ လံုးဝလက္
မခံပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ သင္းကြဲတစ္ေကာင္ပါပဲ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ေနာက္က လူငယ္အင္အားေၾကာင့္
ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ဂိုဏ္းျဖစ္လာခဲ့ရင္ေကာ…။

အျဖစ္မခံပါဘူး။ ဆရာႀကီးရာထူးကုိလည္း မက္ေမာ
စိတ္မ႐ွိပါဘူး။ ပုဂၢဳိလ္တည္ေထာင္ဖုိ႔ထက္ တရား
ေတြပဲ တည္ေဆာက္သြားခ်င္ပါတယ္။

၁၉၇၀-ခုႏွစ္ဝန္းက်င္က ထူေထာင္ႏုိင္ခဲ့တဲ့ မုိးေဝ
ကဗ်ာေခတ္ဆုိတာ ႐ွိခဲ့ပါသလား။ မုိးေဝကဗ်ာေခတ္
႐ွိ/မ႐ွိဆုိတာ ေဆြးေႏြးေပးပါ။

မုိးေဝကဗ်ာေခတ္ဆုိတာ အေသအခ်ာကုိ ႐ွိခဲ့တာ
ေပါ့ဗ်ာ။ မုိးေဝမွာ စုစည္းခဲ့တဲ့ ကဗ်ာလူငယ္ေတြက
နည္းတာမွ မဟုတ္ဘဲ။ လူငယ္ေတြထူေထာင္ရင္
ေခတ္တစ္ေခတ္ျဖစ္တယ္ဆုိတာ လက္ခံတယ္
မဟုတ္လား။

ဟုတ္ကဲ့။ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္အေနနဲ႔ မုိးေဝမဂၢဇင္းမွာ
ဘယ္ႏွပုဒ္ေလာက္ ေရးျဖစ္ပါသလဲ။

သံုးေလးပုဒ္ခန္႔႐ွိမွာပါ။

ဘာကဗ်ာေလးေတြပါလိမ့္။

(၁) ဘတ္စ္မွတ္တုိင္၊ (၂) ေ႐ႊ၊ (၃) မာနနဲ႔ ငါ၊ စတဲ့
ကဗ်ာေလးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒဂုန္တာရာရဲ႕ စာေပသစ္သေဘာတရားမ်ားနဲ႔
စာေပလႈပ္႐ွားမႈမ်ားဟာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ
ေထာက္ကူမႈေပးခဲ့ပါသလား။

သိပ္မျပဳႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ကုိ တခ်ဳိ႕က ဒဂုန္တာရာ ဆန္႔က်င္
ေရးသမားလုိ႔ ျမင္ၾကတယ္။ အဲဒါ ဘယ္လုိေျပာမလဲ။

လံုးဝမဆန္႔က်င္ပါဘူး။ ႐ုိေသပါတယ္။ ႀကီးသူကုိ
႐ုိေသ၊ ႐ြယ္တူကုိ ေလးစား၊ ငယ္သူကုိ တန္ဖုိးထား
ဆုိတဲ့စကားလည္း ႐ွိတယ္မဟုတ္လား။

ေအာင္ဘညဳိက ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ လက္မခံရင္
က်ည္ဆံရထားအႀကိတ္ဝါးခံသြားရႏုိင္တယ္ဆုိတာ
ဟုတ္ႏုိင္သလား။

ေအာင္ဘညဳိအယူအဆမုိ႔ ဒီစကားဟာ ေအာင္ဘညဳိ
နဲ႔ပဲ သက္ဆုိင္ပါတယ္။ ဒီတစ္ခ်က္တည္းနဲ႔ေတာ့
ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။ ေနာင္ ေအာင္ဘညဳိနဲ႔ေတြ႔ရင္
ေျပာစရာစကားေလးေတြ ေျပာျပလုိက္ပါဦးမယ္။

ယေန႔ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာရဲ႕သက္တမ္းဟာ ဆယ္စုႏွစ္
ႏွစ္ခုစြန္းခဲ့ပါလ်က္ ဝါက်ပ်က္၊ လကၤာပ်က္၊ နားလည္
ရခက္တာ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာပါလုိ႔ ရင့္ရင့္သီးသီး စြပ္စြဲ
တုိက္ခုိက္ေနၾကတဲ့ ဂႏၳဝင္ေခတ္စမ္း၊ ဥခြံေဟာင္း
ထဲက ကဗ်ာသမား၊ စာသမားအုပ္စုကုိ ဘယ္လုိ
သေဘာထားမလဲ။

ဘယ္လုိမွ သေဘာမထားပါဘူး။ ေက်းဇူးတင္တယ္
ရယ္လုိ႔ပဲ သေဘာထားပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ သူတုိ႔ကုိ ေက်းဇူးတင္မိတာလဲ။

သူတုိ႔ ဒီလုိေျပာၾကတဲ့အတြက္ တစ္အခ်က္က
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ ရာထူးျမွင့္ေပးရာက်လုိ႔ ေက်းဇူးတင္
တယ္ဗ်ာ။ ႏွစ္အခ်က္က သူတုိ႔မသိတာကုိ က်ဳပ္တုိ႔
သိေနတယ္လုိ႔ ဝန္ခံလုိက္တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္
တယ္ဗ်ာ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္တုိ႔က သူတုိ႔ထက္ ဘာေတြ
ပုိသိေနလုိ႔ပါလိမ့္။

ထင္း႐ွဴးပင္ရိပ္မွာပါတဲ့ ဒီလန္ေသာမတ္စ္တုိ႔၊ မာလာ
ေမတုိ႔ကုိ သူတုိ႔ မသိၾကဘူးေလ။ သူတုိ႔အသံကုိလည္း
မၾကားဖူး၊ သူတုိ႔ဟန္ကုိလည္း မျမင္ဖူးၾကတာကေတာ့
ေသခ်ာတယ္။

ဘယ္လုိဟန္နဲ႔ အသံမ်ဳိးပါလိမ့္။

ဒီလန္ေသာမတ္စ္ေရးခဲ့တဲ့ ‘’စာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ထုိး
တဲ့လက္ဟာ ၿမိဳ႕ကုိဖ်က္တယ္’’ဆုိတဲ့ ကဗ်ာမ်ဳိးကုိ
သူတုိ႔ အရသာမခံတတ္ၾကဘူး။ မသိၾကဘူးထင္ပါ
တယ္။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာဆရာ လူငယ္ေတြကုိ ထင္း႐ွဴးပင္ရိပ္
ေအာက္မွာ အေအးပတ္ေနတာတုိ႔၊ ထင္း႐ွဴးပင္က
ေျခြခ်လုိက္တဲ့ဆူးေၾကာင့္ လူငယ္ေတြ ဆူးစူးေနၿပီတုိ႔၊
ေခတ္ေပၚကဗ်ာဆုိတာ ႏုိင္ငံျခားကဗ်ာေတြကုိ ဘာ
သာျပန္ရင္း ကာရန္ကုိမ႐ွာႏုိင္၊ မ႐ွာအားတာနဲ႔ ေမာ္
ဒန္ကဗ်ာေပၚလာတယ္ဆုိတဲ့ အေဟာင္းကုိ ဖက္
တြယ္လုိတဲ့အုပ္စုက ဟုိေခ်ာင္ဒီေခ်ာင္က အသံမ်ဳိးစံုနဲ႔
ထေအာ္ေနတာေတြ႔ရတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ဘယ္ လုိျပန္
ေျပာမလဲ။

သနားတယ္လုိ႔ပဲ ျပန္ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ေမာ္ဒန္ကဗ်ာဟာ ကာလကုိမေဖာ္ျပဘူးဆုိတာ
လက္ခံပါသလား။

လံုးဝလက္မခံပါ။ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာကေတာ့ ကာလကုိ
အတိအက်ေဖာ္ျပတယ္လုိ႔ ေျပာရဲတယ္ဗ်ာ။

ေမာ္ဒန္ကဗ်ာဆုိတာ အာ႐ုံသစ္ေဖာက္ထြက္စီးေမ်ာ
ျခင္းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိၾကတဲ့အေပၚ ဘယ္လုိေခ်ပ
မလဲ။

ကၽြန္ေတာ္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်င္တဲ့ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာဟာ
ေဖာက္ထြက္ျခင္းပဲ။

ဘယ္လုိေဖာက္ထြက္ျခင္းမ်ဳိးပါလိမ့္။

ေမာ္ဒန္ကဗ်ာဟာ ေလာကကုိလည္း ေဖာက္ထြင္း
တယ္ဗ်ာ။ ကမၻာႀကီးကုိလည္း ေဖာက္ထြင္းတယ္။
ၿဂိဳဟ္ေတြကုိလည္း ေဖာက္ထြင္းတယ္။ နံရံေတြ
အားလံုးကုိလည္း ေဖာက္ထြင္းတယ္။ ေက်ာက္မ်က္
ရတနာအားလံုးကုိလည္း ေဖာက္ထြင္းတယ္။ အရာ
ဝတၳဳအားလံုးကုိ ေဖာက္ထြင္းသိျမင္ၿပီး တည္ေဆာက္
ထားတဲ့အရာလုိ႔ပဲ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်င္ပါတယ္။

ဒါဆုိရင္ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာဆရာဆုိတာ
ေဖာက္ထြင္းဝိဇၨာေတြေပါ့ေနာ္။

မွန္ပါ့ဗ်ာ။ ေဖာက္ထြင္းဝိဇၨာအစစ္ေတြပါပဲ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္အေနနဲ႔က ‘’ဆတ္သြား’’ ၊ ‘’သစၥာပန္း
ေတြနဲ႔ ေမလ’’ ၊ ‘’နတ္တုိိ႔ခုိးဝွက္ျခင္းခံရတဲ့ကဗ်ာ’’
ေတြကုိ ကုိယ္တုိင္္ေရးခဲ့မိတာမွဟုတ္ရဲ႕လားလုိိ႔
ဘာေၾကာင့္ ခံစားမိတာလဲ။

ဟုတ္ကဲ့။ အဲဒီကဗ်ာသံုးပုဒ္အျပင္ ‘’ေမွ်ာ္လင့္ျခင္း
ထမင္းသုိးမ်ား’’ ဆုိတဲ့ကဗ်ာတစ္ပုဒ္လည္း ပါပါတယ္။
ကုိယ္တုိင္ေရးမိတာမွဟုတ္ရဲ႕လားလုိ႔ ခံစားမိတာက
ေတာ့ အဲဒီေလာက္ေကာင္းတဲ့ကဗ်ာေတြကုိ
ကၽြန္ေတာ့္လက္က ေရးႏုိင္တယ္မထင္မိလုိ႔ပါ။
ႏွလံုးေသြးကုိ မင္ေဖ်ာ္ၿပီးေရးခဲ့မိသလား မသိပါဘူး။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ေျပာခဲ့တဲ့ နံရံႀကီး ကုိေခါင္းနဲ႔တုိက္ၿပီးမွ
က်ဳပ္တုိိ႔ရဲ႕ကဗ်ာေခတ္ကုိ ထူေထာင္ရတယ္ဆုိတာက
ဂႏၳဝင္နဲ႔ ေခတ္စမ္းနံရံႀကီးေတြကုိ ေခါင္းနဲ႔တိုက္ခဲ့ရ
တယ္လုိ႔ ဆုိလုိတာလား။

ေလာကရဲ႕နံရံအားလံုးကုိ ေသြးျခင္းနီေအာင္
ေခါင္းနဲ႔တုိက္ခဲ့ရတာပါ။

အလင္းေရာင္ကုိ ျမင္ရၿပီလား။

ျဖဴးေျဖာင့္ေနတဲ့ လမ္းမႀကီးကုိ ေတြ႔ေနရပါၿပီ။

ကုိသင္းခုိင္နဲ႔စကားဝုိင္းမွာ ကဗ်ာဆရာပီသေအာင္
ႀကိဳးစားေနတယ္ဆုိတာက အရက္ဝုိင္းေပါင္း ေျမာက္
ျမားစြာမွာ ေနထုိင္ေပ်ာ္ေမြ႔ေနျခင္းမ်ားနဲ႔ေတာ့ မဆုိင္
ပါဘူးေနာ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘဝေတြမွာ အရက္ဟာ အဓိကမက်ပါ
ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အရက္မပါရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘဝ
မျဖစ္ဘူး။ ျမန္မာျပည္အရပ္ရပ္ရဲ႕ အရက္ဆုိင္ေတြဟာ
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈကလပ္ေတြပါ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္တုိ႔ တုိင္းျပည္ပတ္ၿပီးအရက္ေသာက္
ေနတဲ့ကိစၥဟာ အရက္ဝုိင္းအားလံုးဟာ ေမာင္ေခ်ာ
ႏြယ္တုိ႔အတြက္ ကဗ်ာဝပ္ေ႐ွာ့ေတြျဖစ္ေနလုိ႔လား။

ေလာေလာဆယ္ေတာ့ အရက္ဝုိင္းတုိင္းကုိ ကဗ်ာ
ဝပ္ေ႐ွာ့လုိ႔ ေျပာလုိ႔မရေသးပါဘူး။ တစ္ဝက္ေတာ့
ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ထြန္းကားပ်ံ႕ႏွံ႔ေရးအတြက္ ဘာေတြ
လုိအပ္သလဲ။

နံပါတ္တစ္ ကဗ်ာဆရာေကာင္းေတြ လုိအပ္ပါတယ္။
နံပါတ္ႏွစ္ကေတာ့ ေခတ္ေပၚပစၥည္းေတြ လုိအပ္ပါ
တယ္။

ေခတ္ေပၚပစၥည္းဆုိတာ ဘာေတြလဲ။

႐ုပ္သံႏွစ္ပါးစလံုးကုိ ပုိ႔ေဆာင္ေပးတဲ့အရာအားလံုးကုိ
ေျပာတာပါ။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရးအတြက္ ကဗ်ာ႐ြတ္ပြဲေတြ
လုိအပ္ပါသလား။

ကဗ်ာ႐ြတ္ပြဲေတြ ႐ွိရမယ္လုိ႔ လက္ခံပါတယ္။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ ဖတ္႐ႈနားလည္ႏုိင္စြမ္း႐ွိတဲ့အေရ
အတြက္ဟာ သိပ္နည္းေနေသးတယ္ဆုိတာ လက္ခံ
ပါသလား။

လက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နားလည္ႏုိင္စြမ္းနဲ႔ ဖတ္႐ႈ
ခံစားေနတဲ့ပရိတ္သတ္ကေတာ့ အျမဳေတေတြဆုိတာ
ျငင္းလုိ႔မရပါဘူး။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ ဖတ္႐ႈခံစားႏုိင္ဖုိ႔ အေျခခံပညာ
ဘယ္အတုိင္းအတာအထိ လုိအပ္ပါသလဲ။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ ဖတ္႐ႈခံစားႏုိင္ဖုိ႔ဆုိတာ အေျခခံ
ပညာမလုိအပ္ပါဘူး။ ကဗ်ာကုိ ျမတ္ႏုိးတတ္တဲ့စိတ္
႐ွိဖုိ႔ပဲလုိအပ္ပါတယ္။ အဓိကက ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ
ခံစားႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ (I.Q)ျမင့္ဖုိ႔ေတာ့ လုိအပ္ပါလိမ့္
မယ္။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာ၊ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာဆုိတာကေတာ့
အတူတူပဲေပါ့ေနာ္။ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာကေန ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ကုိ
ဘယ္ေတာ့ေလာက္ ကူးေျပာင္းမယ္လုိ႔ယူဆပါသလဲ။

ေခါင္းစီးေတြ၊ ဆုိင္းဘုတ္ေတြက အေရးမႀကီးပါဘူး။
ေမာ္ဒန္ဆုိတာက သစ္ဖုိ႔ေတာ့လုိပါတယ္။ အသစ္ကုိ
ေရးရင္း ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ျဖစ္ေကာင္း ျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။
ေရးရင္းျဖစ္သြားတာ မတတ္ႏုိင္ဘူး။ ကဗ်ာဖန္တီး
႐ွင္ဟာ ဝိၿဂိဳဟ္ျပဳၿပီး မတည္ေဆာက္တတ္ပါဘူး။
ဒါက သုေတသီေတြလုပ္ရမယ့္ အလုပ္ပါ။ အက္စစ္
ကန္ထဲထည့္ထည့္၊ ေရကန္ထဲထည့္ထည့္၊ ဘယ္ကန္
ထဲထည့္ထည့္ အရည္ေပ်ာ္မသြားဖုိ႔က အေရးႀကီးပါ
တယ္။ ကဗ်ာဟာ အကန္႔တစ္ကန္႔ထဲမွာ မ႐ွိသင့္ပါ
ဘူး။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာမွာ ေဘာင္မ႐ွိရဘူးဆုိတဲ့
အယူအဆကုိ လက္ခံတာေပါ့ေနာ္။

ဟုတ္ကဲ့။ “ေဘာင္”ကုိ ကၽြန္ေတာ္ မုန္းပါတယ္။
ေဘာင္ဆုိတာ မ႐ွိအပ္ပါဘူး။

“ေဘာင္”မ႐ွိရင္ မင္းမဲ့ျဖစ္သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ဒဂုန္တာ
ရာေျပာတဲ့စကားကုိ ေမာင္သင္းခုိင္က မင္းမဲ့ေတာ့
မဟုတ္ပါဘူး၊ ဆရာေျပာရင္လည္း ၿပံဳးၿပံဳးေလးခံယူဖုိ႔
အသင့္ပါပဲဆုိတဲ့စကားကုိ လက္ခံသလား။

ေဘာင္ကုိလက္မခံတာနဲ႔ မင္းမဲ့ျဖစ္ရမယ္ဆုိတဲ့အယူ
အဆကုိ ကၽြန္ေတာ္ လက္မခံပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ
မင္းမဲ့မဟုတ္္ပါဘူး။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာသမုိင္းကုိ ေလ့လာလုိက္ေတာ့
၁၉၆၈-ခုႏွစ္၊ ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္ရဲ႕အိမ္မွာ က်င္းပ
တဲ့ ကဗ်ာအလုပ္စခန္းက စခဲ့တယ္လုိ႔ ေတြ႔႐ွိရေပမယ့္
ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္ကုိယ္တုိင္က ဒီေန႔ကဗ်ာေတြကုိ
နားမလည္ဘူးလုိ႔ ေျပာတဲ့စကားဟာ ဟုတ္ႏုိင္ပါသ
လား။

ဆရာႀကီးမင္းသုဝဏ္ဟာ ကဗ်ာဆရာပဲဗ်ာ။ နားမ
လည္ႏုိင္စရာအေၾကာင္းမ႐ွိပါဘူး။ အဲဒီစကားေျပာခဲ့
ရင္လည္း ဆရာႀကီးဟာ ျမန္မာျပည္မွာေနၿပီး ျမန္မာ
သိပ္ဆန္လြန္းလုိ႔ ေနမွာပါ။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ဟာ ျမန္မာသိပ္ဆန္တာကုိ
သိပ္မုန္းသလား။

သိပ္အ႐ုိေသခံခ်င္တာနဲ႔၊ သိပ္အားနာတတ္တဲ့ ျမန္မာ့
စ႐ုိက္ေတြကုိေတာ့ မႀကိဳက္တာအမွန္ပါပဲဗ်ာ။

ဘဝမွာ ေလးငါးေျခာက္ခု မလုိပါဘူး၊ ႏွစ္ခုပဲ၊ ခ်စ္သူ
စစ္စစ္၊ ရန္သူစစ္စစ္၊ ဒီႏွစ္ခုပဲဆုိတဲ့ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္၊
ရန္သူစစ္စစ္နဲ႔ ခ်စ္သူစစ္စစ္ကုိ ႐ွာလုိ႔ေတြ႔ၿပီလား။

တကယ္ကုိ ေတြ႔ေနပါၿပီဗ်ာ။

ခ်စ္သူစစ္စစ္နဲ႔ ရန္သူစစ္စစ္ဆုိတာ ဘယ္သူေတြလဲ။

မ်က္ေမွာက္ေခတ္ဟာ ကၽြန္ေတာ့္ရ႔႕ခ်စ္သူစစ္စစ္ျဖစ္
သလုိ၊ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ရန္သူစစ္စစ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။

ဆရာေမာင္သာႏုိးက ေခတ္ေပၚကဗ်ာမွာ ေခ်ာက္ကမ္း
ပါးႀကီး သံုးခု႐ွိတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ လွ်ဳိ႕ဝွက္
နက္နဲလြန္းျခင္းေခ်ာက္ကမ္းပါး၊ စကားေျပဆန္လြန္း
ျခင္းေခ်ာက္ကမ္းပါး၊ လြယ္လြန္းျခင္းေခ်ာက္ကမ္းပါး
ဆုိတဲ့ အခ်က္ေတြကုိ လက္ခံပါသလား။

ေမာင္သာႏုိးကုိ စတုတၳေျမာက္ေခ်ာက္ကမ္းပါးႀကီး
႐ွိေသးတယ္ဆုိတာ ျဖည့္စြက္ေျပာဆုိခ်င္ပါေသးတယ္။

အဲဒီ ေခ်ာက္ကမ္းပါးက…။

ဝါစနာလကၤာရ မ်ားျခင္းပါ။

ျမန္မာလုိက…။

အလကၤာမ်ားျခင္းဆုိရင္ အားလံုးသေဘာေပါက္
ၾကမယ္နဲ႔ တူပါတယ္။

ခု မဂၢဇင္းေတြမွာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ႕နည္းပရိယာယ္
ေတြကုိ ေရးသားေနၾကတဲ့ ဆရာသစၥာနီ၊ ဆရာေဇာ္
ေဇာ္ေအာင္နဲ႔ ဆရာမ်ဳိးသန္႔တုိ႔ိကုိ ဘယ္လုိျမင္ပါသလဲ။

လူေတာ္ေတြလို႔ျမင္ပါတယ္။ တစ္ဦးခ်င္းခြဲေျပာရမယ္
ဆုိရင္ သစၥာနီနဲ႔ ဆရာေဇာ္ေဇာ္ေအာင္တုိ႔ဟာ နည္း
စနစ္ကုိ သိျမင္ၾကပါတယ္။ ဆရာမ်ဳိးသန္႔ကေတာ့
နည္းစနစ္ထက္ သူ႔ရဲ႕ခံစားမႈကုိ ပုိေဇာင္းေပး ေရးေန
တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ သူတုိ႔ေလာက္
ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ႕နည္းစနစ္ကုိ မသိ႐ုိးအမွန္ပါပဲ။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ နည္းစနစ္မသိဘဲေရးရင္ ကဗ်ာ
ေကာင္းထြက္မလာႏုိင္ဘူးလုိ႔ ဆုိလုိတာလား။

နည္းစနစ္မသိဘဲ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေရးႏုိင္တယ္၊ မေရး
ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ဝင္ေရာက္ေကာက္ခ်က္ မခ်လုိ
ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ နည္းစနစ္ေတြကုိမသိဘဲ
ကဗ်ာေရးေနတာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ေတာ့ ေျပာခ်င္ပါ
တယ္။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေရးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ နည္းစနစ္
လုိတယ္၊ မလုိဘူးဆုိတာေတာ့ ကုိယ္တုိင္ေတြးေခၚ
ယူဆၾကည့္ၾကပါ။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာေရးႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ပုသ႑ာန္သစ္၊
အေၾကာင္းအရာသစ္၊ အေတြးသစ္ေတြ လုိအပ္တယ္
ဆုိတာ ဟုတ္ရဲ႕လား။

ဆရာႀကီးမင္းသု၀ဏ္ရဲ႕ “ခါေႏြဆန္းေတာ့ လြမ္းမိ
တယ္”ဆုိတဲ့ကဗ်ာဟာ အေဟာင္းဆုိတာေတာ့
လက္ခံၾကဖုိ႔ လုိအပ္မယ္ေတာ့ထင္ပါတယ္။

တခ်ဳိ႕က ရစ္သမ္ဆုိတာ အီသာလုိပဲ တကယ္႐ွိတဲ့
အရာမဟုတ္ဘူး၊ ေခတ္ေပၚကဗ်ာသမားေတြဟာ
ကာရန္ကုိေတာ္လွန္ခ်င္တာနဲ႔ ရစ္သမ္ကုိ သရဲတေစၦ
လုိေမြးခဲ့ၾကတာ၊ တကယ္ေတာ့ ရစ္သမ္ဆုိတာ
ဘာသာျပန္လုိ႔လည္း မရဘူး၊ ႐ွိလည္းမ႐ွိဘူးဆုိတဲ့
အယူအဆကုိ လက္ခံပါသလား။

လံုးဝလက္မခံႏုိင္ပါ။ ရစ္သမ္ဆိုတာ တကယ္ကုိ႐ွိေန
တာ အမွန္ပါပဲခင္ဗ်ာ။

ဟုတ္ကဲ့။ ေမာင္သင္းခုိင္က ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ကုိ
ရစ္သမ္အားေကာင္းတယ္လုိ႔ ေထာက္ျပဖူးပါတယ္။
ရစ္သမ္ဆုိတာ ဘယ္လုိဟာမ်ဳိးလဲဆုိတာ ႐ွင္းျပပါ။

ရစ္သမ္ဆုိတာက လူတစ္ေယာက္ လမ္းေလွ်ာက္လာ
တယ္။ ၾကမ္းျပင္ဟာ ရစ္သမ္ပါပဲ။ ကမၻာေျမႀကီးဟာ
ရစ္သမ္ပါပဲ။ ေလထု႐ွိတဲ့ကမၻာႀကီးမွာ အသက္႐ွဴသံ
ဟာ ရစ္သမ္ပါပဲလုိ႔ ေမာင္သာႏုိးက ေျပာခဲ့သလုိ
ကမၻာႀကီး႐ွိေနရင္ ရစ္သမ္ဆုိတာ ႐ွိေနမွာအမွန္ပါပဲ
ခင္ဗ်ာ။

ေမာင္သင္းခုိင္တုိ႔၊ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္တုိ႔ကုိ ကဗ်ာဆရာ
လူမုိက္ႀကီးေတြလုိ႔ တခ်ဳိ႕တခ်ဳိ႕ေသာပုဂၢိဳလ္ေတြက
လက္ၫွဳိးထုိးၾကတယ္။ အဲဒီအေပၚ ဘယ္လုိမ်ားခံစား
မိပါသလဲ။

ေျပာၾကမွာသိေနတဲ့အတြက္ လံုးဝမခံစားရပါဘူး။

MAGIC နဲ႔ TECHNIQUE ကင္းလုိ႔ရသလား။

အရာအားလံုးဟာ ကင္းလုိ႔မရပါဘူး။ အႏုပညာပစၥည္း
တုိင္းဟာ ခံစားမႈနဲ႔ နည္းပညာေတြကုိ ဖြဲ႔စည္းတည္
ေဆာက္ထားတဲ့အရာေတြပါ။

ေဆြးေႏြးပြဲကုိ အဆံုးသတ္ၾကရေအာင္။ ကဗ်ာကုိ
ဘယ္လုိခံယူခ်က္နဲ႔ ဖက္တြယ္ေနတယ္ဆုိတာ
စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကုိ လက္ေဆာင္ပါးေပးခဲ့ပါဦး။

ေခတ္ကုိ အႏုပညာေျမာက္ေသာနည္းသစ္မ်ားစြာနဲ႔
အမွန္တရားကုိ ခ်ဥ္းကပ္ျခင္းနဲ႔အတူ ကဗ်ာကုိ လံုးဝ
ဖက္တြယ္ထားတယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အမွန္တရား
ကုိ လက္ခံႏုိင္ၾကပါေစ။

ဟုတ္ကဲ့။ အမွန္တရားထြန္းကားပါေစ။ ဒီေန႔ကဗ်ာ
ဆရာတစ္ေယာက္ဘဝမွာ “မုဆုိးဆုိင္သင္”ဆုိတဲ့
အယူအဆက လုိအပ္ပါသလား။

ကဗ်ာဆရာရဲ႕ခရီးမွာ “မုဆုိးစုိင္သင္”ကိစၥဟာ လုိအပ္
တာအမွန္ပါပဲ။ ဒီေန႔ေတာ့ မုဆုိးစုိင္သင္ဟာ လံုးဝမလုိ
အပ္ေတာ့ဘူးလုိ႔ ယူဆပါတယ္။

ေခတ္စမ္းကဗ်ာေခတ္နဲ႔ ေမာ္ဒန္ကဗ်ာေခတ္ၾကားမွာ
တျခားကဗ်ာေခတ္တစ္ေခတ္ ႐ွိေသးလား။

ေခတ္စမ္းၿပီးရင္ေတာ့ ေခတ္ေပၚ (ေခၚ) ေမာ္ဒန္ပါပဲ
ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ေျပာရရင္ေတာ့ ေခတ္စမ္းၿပီးရင္
ေခတ္ေပၚ။

ေခတ္စမ္းနဲ႔တာရာၾကား လမ္းသလားခဲ့တယ္ဆုိတဲ့
စကားေတြ ၾကားဖူးသလားလုိ႔၊ ေခတ္စမ္းၿပီးေတာ့
တာရာေခတ္ဆုိတာ မ႐ွိခဲ့ဘူးလား။

အဲဒါကေတာ့ ေျပာသူေတြနဲ႔ဆုိင္လိမ့္မယ္ဗ်။
ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ေတာ့ သိပ္မဆုိင္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္မွတ္
ခ်က္ကေတာ့ ေခတ္စမ္းၿပီး ေခတ္ေပၚပါပဲ။ ဒါေပမဲ့
ၾကားထဲမွာ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ေတာ့ ျခားခဲ့တယ္
ဗ်။ အခ်ိန္ကာလ လစ္လပ္မႈေပါ့ဗ်ာ။

ေတာ္လွန္ကဗ်ာေခတ္နဲ႔ မုိးေဝကဗ်ာေခတ္တုိ႔ဟာ
ေခတ္စမ္းနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္မႈ႐ွိသလဲ။

ေဆြမ်ဳိးေတာ္စပ္မႈ႐ွိတာေပါ့ဗ်ာ။ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ေတာ္လွန္ကဗ်ာေခတ္နဲ႔ မုိးေဝ
ကဗ်ာေခတ္မွာ ေလးလံုးစပ္က ႐ုန္းမထြက္ႏုိင္ၾက
ေသးဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ႀကိဳးစား႐ုန္းကန္ေနတဲ့
ကာလအပုိင္းအျခားဆုိပါေတာ့။ အဲဒီမွာ ကၽြန္ေတာ္
ေျပာခ်င္တာက ကမၻာ့စာေပရဲ႕သက္ေရာက္မႈ၊ ဥပမာ
ဗ်ာ ဝန္ႀကီးပေဒသရာဇာရဲ႕ သက္ေရာက္မႈ၊ ရာမရကန္
ဦးတုိးရဲ႕ သက္ေရာက္မႈ၊ ႐ွင္မဟာရ႒သာရရဲ႕ ဘံုခန္း
ကုိလည္း စမ္းရမယ္၊ သူဇာကုိလည္း ဖတ္ရမယ္္ဆုိတဲ့
ကာလဆုိေတာ့ ေခတ္စမ္းဆုိပုိဆုိးတာေပါ့။ လုံးလံုး
ႀကီးကင္းလြတ္တယ္လုိ႔ မယူဆႏုိင္ပါဘူး။ ေဆြမ်ဳိး
ေတာ္စပ္မႈ အမ်ားႀကီး႐ွိပါတယ္။

ေမာ္ဒန္ကဗ်ာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာအေနနဲ႔
႐ုိးရာဘယ္ေလာက္ဆန္လုိ႔ရသလဲ။

မ်က္ေမွာက္ျပဳေျပာဆုိေနတဲ့ စကားေတြ၊ သြားလာ
ျဖတ္သန္းမႈ ဘဝေတြ ႐ုိးရာဆန္သေလာက္ ႐ုိးရာဆန္
လုိ႔ရပါတယ္။ ကုိလွေက်ာ္ေနရဲ႕ေမးခြန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး
ေတာ္ေတာ္ဆုိးဆုိးဝါးဝါး ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေခတ္
ေပၚကဗ်ာဆုိတာ ျပည္တြင္းျဖစ္ႏုိင္ငံျခားအရက္ပါပဲ။
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လည္း ခ်က္ၾကည့္တာပါပဲ။ အဲဒါ
ကၽြန္ေတာ္ အရဲရင့္ဆံုးေျဖၾကားလုိက္တာပါပဲ။

ကဗ်ာတစ္ပုဒ္မွာ နေဘေတြ ထံုမြမ္းထားခဲ့လွ်င္
ေခတ္ေပၚကဗ်ာျဖစ္လာႏုိင္ေသးလား။

အဲဒါေတာ့ သိပ္မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဗ်။ နေဘဆုိတာ ဇာတ္
ဆုိင္းဆင့္တုိိ႔ ဘာတုိ႔မွာပဲ သံုးလုိ႔ရတယ္။ နေဘဟာ
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အတြက္ မလုိအပ္ေတာ့ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္
တုိ႔ ေ႐ွာင္႐ွားရမယ့္ကိစၥဟာ အဲဒီနေဘကုိ မလုိအပ္
လုိ႔လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔စြန္႔ခြါခဲ့ၾကတာ ၾကာပါၿပီ။

ရစ္သမ္ဆုိတဲ့ေဝါဟာရနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဒဂုန္တာရာက
“ကာရန္လႈိင္း”လုိ႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခဲ့တယ္။ ေမာင္သာ
ႏုိးက “နိမ့္ျမင့္သံစဥ္”လုိ႔ အမည္တပ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္
ဆံုး ဆရာႀကီးတကၠသုိလ္ဘုန္းႏုိင္က “သံေနသံထား”
လုိ႔ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိေနတယ္။ ကုိေခ်ာႏြယ္အေနနဲ႔
ရစ္သမ္ကုိ ဘယ္လုိအဓိပၸါယ္ျပန္ခ်င္ပါသလဲ။ ျမန္မာ
မႈျပဳသင့္ေသးလား။ ဒီအတုိင္းပဲ ထားခ်င္သလား။

ကၽြန္ေတာ္ ရစ္သမ္ကုိ ကၽြန္ေတာ့္ဘာသာ မျပန္ခ်င္
ေတာ့ပါဘူး။ ရစ္သမ္ကုိ ရစ္သမ္လုိ႔ပဲေခၚရတာ အား႐ွိ
ပါတယ္။ ေရဒီယုိတုိ႔၊ ကားတုိ႔လုိ ျမန္မာပုိင္ေဝါဟာရ
တစ္ခု ျဖစ္သြားၿပီလုိ႔ ယူဆလုိ႔ပါ။ ကၽြန္ေတာ့္အျမင္ကုိ
ေျပာတာေနာ္။ အားလံုးသေဘာမတူခြင့္႐ွိပါတယ္။

ၾသဇာ႐ွိတဲ့ကဗ်ာဆရာႀကီးတစ္ေယာက္ကေန ေခတ္
ေပၚကဗ်ာကုိ အေနာက္ကဗ်ာဝါဒ၊ ေသရည္ေတြနဲ႔
မူးယစ္ေနၿပီး ေတာ္လွန္ေရးအဘိဓမၼာေတြ ေမ့ေလ်ာ့
ေနၾကတယ္လုိ႔ ေရးသားသြားတာ ဖတ္ဖူးတယ္။
ဒီအျမင္ကုိ ကုိေခ်ာႏြယ္ ဘယ္လုိေခ်ပမလဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ေခ်ပခ်င္တာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔
ေလာက္ မေမ့မေလ်ာ့သြားလာျဖတ္သန္းေနၾကသူ
ေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ မေမ့မေလ်ာ့ပါဘူး။ မစုိးရိမ္ပါနဲ႔လုိ႔
ေျပာခ်င္ပါတယ္။ အဆံုးစြန္ေျပာခ်င္တာက ကၽြန္ေတာ္
တုိ႔ ကဗ်ာေတြကုိ ဖတ္ၾကည့္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေမ့
ေလ်ာ့သလား၊ မေမ့ေလ်ာ့ဘူးလားဆုိတာ အထင္
အ႐ွားေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ကုိယ္တုိင္
ကုိယ္က် ဒဏ္ရာအသစ္ေတြနဲ႔ ေန႔တုိင္း ေနထုိင္ေန
ၾကပါတယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

တစ္ဆက္တည္း ေခတ္ေပၚကဗ်ာမွာ အဘိဓမၼာမဲ့ျခင္း၊
မမဲ့ျခင္းကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကရေအာင္။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ
ေတြမွာ အဘိဓမၼာမဲ့ခြင့္႐ွိပါသလား။

အဘိဓမၼာဆုိတာ ကဗ်ာမွာ “ပါဝင္ကိန္း”တစ္ခုေတာ့
႐ွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာကဗ်ာအမ်ဳိးအစားမွာျဖစ္ျဖစ္
အဘိဓမၼာမဲ့ျခင္း၊ မမဲ့ျခင္းဟာ ေခါင္းစဥ္တစ္ခုအေနနဲ႔
မလုိအပ္ပါဘူး။ အေရးလည္း သိပ္မႀကီးပါဘူး။ အဘိ
ဓမၼာ ပါကုိပါရမယ္ဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္ လက္မခံႏုိင္ဘူး။
ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ ကဗ်ာဆုိတာ အဘိဓမၼာ၊ ဖီလုိေဆာ္
ဖီေၾကြးေၾကာ္ပြဲ မဟုတ္ဘူး။ ကဗ်ာကုိ ႏွလံုးသားနဲ႔ေရး
စပ္ပြဲလုပ္ေနတာ ျဖစ္တယ္။

ဒါဆုိရင္ ဘာသာမ႐ွိတာကုိက ဘာသာ႐ွိေနတယ္။
အဘိဓမၼာမဲ့တာကုိက အဘိဓမၼာ႐ွိေနတယ္ဆုိတဲ့
အယူအဆကုိ လက္ခံသလား။

လံုးဝလက္ခံပါတယ္။

နားလည္မႈဆင္ဖုိနီ အထူးလုိအပ္ေနၿပီလုိ႔ေျပာထားတဲ့
ေမာင္ေခ်ာႏြယ္ရဲ႕အယူအဆအတုိင္း အားလံုး လြတ္
လပ္စြာ သေဘာကြဲလြဲခြင့္ရဖုိ႔ “ကတၱီပါလမ္းခြဲ” ကိစၥ
ကုိ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ဝင္ေရာက္ေဆြးေႏြး
ၾကရေအာင္။

ကၽြန္ေတာ္က ေလာေလာဆယ္ ေစာေနေသးတယ္လုိ႔
ထင္တယ္ဗ်။ ကၽြန္ေတာ့္ဆႏၵကေတာ့ ေဇာ္(ပ်ဥ္းမနား)
ရဲ႕“ကတၱီပါလမ္းခြဲ”ကို ဝင္ေရာက္မေဆြးေႏြးခ်င္ေသး
ဘူး။

မေဆြးေႏြးခ်င္ေပမယ့္ စကားေလးႏွစ္ခြန္းေလာက္
ေတာ့ ေမးပါရေစ။

ေမးႏုိင္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကဗ်ာဆရာအားလံုးဟာ ဆရာႀကီး
သခင္ကုိယ္ေတာ္မႈိင္းနဲ႔လမ္းခြဲဖုိ႔ လုိအပ္မႈရွိပါသလား။

ဟာ… လံုးဝမလုိအပ္ပါဘူးခင္ဗ်ာ။

ဒါဆုိရင္ ဆရာႀကီးဒဂုန္တာရာနဲ႔ေကာ လူသိ႐ွင္ၾကား
စိန္ေခၚၿပီး လမ္းခြဲဖုိ႔လုိအပ္မႈ႐ွိပါသလား။

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ဒဂုန္တာရာကုိ လမ္းခြဲဖုိ႔ စိတ္ေခၚဖုိ႔
ကိစၥထက္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သြားရမယ့္ခရီးကုိ ကၽြန္ေတာ္
တုိ႔သိဖုိ႔ အမ်ားႀကီးလုိအပ္ပါတယ္။ ဒဂုန္တာရာနဲ႔
ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ေ႐ွာင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒီအတုိင္းပဲေျပာရမွာမုိ႔ ေျပာတာပါ။

ဒါဆုိရင္ ကုိေခ်ာႏြယ္က ဒဂုန္တာရာကုိစိန္ေခၚၿပီး
လမ္းခြဲဖုိ႔ေစာေနေသးတယ္၊ မလုိအပ္ေသးဘူး
ဆုိပါေတာ့။

ဟုတ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အရင္ ဒဂုန္တာရာကုိ
စိန္ေခၚေနသူေတြ အမ်ားႀကီး႐ွိေနေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္
အေနနဲ႔ စိန္ေခၚစရာမလုိပါဘူး။ လမ္းခြဲဖုိ႔ကိစၥကေတာ့
ကၽြန္ေတာ္ ခြဲခဲ့ၿပီးတာၾကာပါၿပီ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့
စိန္မေခၚခ်င္ပါဘူးဗ်ာ။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြဟာ တစ္ေန႔တျခား အဟုန္ျပင္း
စြာထြန္းကားေနတယ္တဲ့၊ သစၥာနီေျပာသလုိ ေခတ္
ေပၚကဗ်ာဆရာေတြကလည္း ေပါမ်ားေနတယ္လုိ႔
ဆုိထားတယ္။ ဒီေတာ့ကာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ စစ္စစ္
မွန္မွန္ထြန္းကားတုိးတက္ေရးအတြက္ မည္သုိ႔ေသာ
ပုဂၢဳိလ္က ျပဳျပင္ထိန္းေၾကာင္းသြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ယူဆ
ပါသလဲ။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ႕ေခါင္းေဆာင္မႈကုိ ေျပာတာလား။

ဟုတ္ပါတယ္။ ေဇာ္(ပ်ဥ္းမနား)ကေတာ့ ေခတ္ေပၚ
ကဗ်ာကုိ ျပဳျပင္ထိန္းေက်ာင္းသြားမယ့္လူဟာ
ေမာင္သာႏုိးတစ္ေယာက္ပဲ႐ွိတယ္လုိ႔ ယူဆတယ္။
ေမာင္ေသြးခၽြန္ကေတာ့ ေမာင္သာႏုိးဟာ ေခတ္ေပၚ
ကဗ်ာရဲ႕ေခါင္းေဆာင္မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့
ေမာင္သာႏုိးဟာ ဦးတည္ခ်က္ပီပီသသမ႐ွိဘူး။
အတတ္ပညာနဲ႔ ဟန္သက္သက္သမားျဖစ္ေနတယ္။
ဒီေတာ့ ေမာင္ေခ်ာႏြယ္အေနနဲ႔ ဘယ္သူ႔ေကာက္
ခ်က္ကုိ သေဘာတူညီမႈ႐ွိသလဲ။

ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ ဦးေဆာင္ႏုိင္
တဲ့ပုဂၢဳိလ္ မ႐ွိေသးဘူးလုိ႔ပဲ ျမင္ပါတယ္။

ဘယ္ကဗ်ာမ်ဳိးမဆုိ FORM နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္ႏုိင္
ငံကမဆုိ ရႏုိင္တယ္။ CONT-ENTS နဲ႔ပတ္သက္
ၿပီးလုိ႔ကေတာ့ ဒီႏုိင္ငံကပဲရႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့အယူအဆ
ကုိ လက္ခံပါသလား။

လက္ခံပါတယ္။ ကေန႔ေခတ္အရ အင္မတန္
အေၾကာင္းအရာေကာင္းေတြ ႐ွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္
လူတစ္ေယာက္မွာ ေဘာပင္တစ္ေခ်ာင္းမပါခဲ့ရင္
ဗာလာနံပဲလုိ႔ သူငယ္ခ်င္းေတြၾကားမွာ ေျပာေလ့
ေျပာထ႐ွိေနပါတယ္။ တျခားႏုိင္ငံထက္သာျခင္း၊
မသာျခင္းကိစၥေတာ့ မသိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔
ႏုိင္ငံ ဒီေန႔ကာလမွာ အလြန္အင္မတန္မွေကာင္းတဲ့
အေၾကာင္းအရာေတြ ႐ွိေနတာ အမွန္ပါပဲ။

ဟုိကၠဴကဗ်ာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမာင္ေခ်ာႏြယ္နားလည္
သေလာက္ ေဆြးေႏြးေပးပါ။

ဟုိကၠဴကဗ်ာဆုိတာ ဆာတုိရီေလးတစ္ခုပါ။ စ်ာန္
သေဘာပါပဲ။ တစ္ခ်က္အေနနဲ႔ခုတ္လုိက္္တာပါ။
ခ်ိတ္ကေလးတစ္ခ်ိတ္အေနနဲ႔ ခ်ိတ္လုိက္တာပါ။ သူ႔မွာ
ျဗဴတီေခၚတဲ့ အလွအပေလးေတြ ႐ွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး
ေတာ့ စတုိင္ရဲ႕ျမင့္မားမႈေလး တစ္ခ်က္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္လုိ အခက္အလက္ေတြ၊ ပင္
စည္ေတြေတာ့ မ႐ွိဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဟုိကၠဴမွာ လွပတဲ့
ကဗ်ာဓာတ္ကေလးေတြေတာ့ ကိန္းေအာင္းေနတာ
အမွန္ပါပဲ။

ဒါဆုိရင္ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ ကဗ်ာဆရာေမာင္လူမွိန္ရဲ႕
“စာ ခုိ က်ီးကန္း ပ်ံက်သမား၊ တီေကာင္ လယ္ထြန္
စား” ဆုိတာ ဟုိကၠဴျဖစ္သြားတယ္လုိ႔ တခ်ဳိ႕က ၫႊန္း
ၾကတယ္။ ဟုိကၠဴ ျဖစ္,မျဖစ္ ေဆြးေႏြးေပးပါ။

စာ ခုိ က်ီးကန္း ပ်ံက်သမား၊ တီေကာင္လယ္ထြန္
စားဟာ ဟုိကၠဴတခ်ဳိ႕တစ္ဝက္ျဖစ္တာေတာ့ မွန္ပါ
တယ္။ လံုးလံုးလ်ားလ်ား မျဖစ္တာကေတာ့ ဒီကဗ်ာ
မွာ သိမႈပါေနတယ္။ ဟုိကၠဴမွာ သိမႈပါဝင္မႈမ႐ွိရဘူး။
ေမာင္လူမွိန္ဟာ ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္းပါ။ ဒီကိစၥဟာ
အရမ္းႏူးည့ံပါတယ္။ ဖ်တ္ခနဲကိစၥဆုိေတာ့ ႐ွင္းျပရ
ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္။

တခ်ဳိ႕ေသာပုဂၢဳိလ္ႀကီးေတြက ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ
စိတၱဇစာေပဝါဒထဲ ဆြဲသြင္းေနတယ္လုိ႔ စြပ္စြဲၾကတယ္။
ေခတ္ေပၚကဗ်ာမွာ သ႐ုပ္မွန္စာေပဝါဒကိန္းေအာင္း
ႏုိင္ပါသလား။

ခက္တယ္ဗ် ကုိလွေက်ာ္ေနရ။ ခင္ဗ်ား ဒီေမးခြန္းေတြ
ေမးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ စကားတစ္ခြန္းေျပာခ်င္တယ္။
ေခတ္ေပၚကဗ်ာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့သင္တန္းပုိ႔ခ်ရမယ္္
ဆုိရင္ တစ္ပတ္ကုိ ေဒၚလာ ၅၀၀၀/ယူမယ္။ ေလးလံုး
စပ္ကဗ်ာကုိ ပုိ႔ခ်ရမယ္ဆုိရင္ ျမန္မာေငြ တစ္ပတ္ကုိ
၁၀၀၀/ယူမယ္။

ကၽြန္ေတာ့္ေမးခြန္းကုိေတာ့ ေျဖေပးပါဦး။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာမွာ စိတ္ကူးယဥ္စိတၱဇ စာေပဝါဒေရာ၊
သ႐ုပ္မွန္စာေပဝါဒေရာ ပါဝင္ေရာေႏွာလုိ႔ရတယ္လုိ႔
ေျဖခ်င္ပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဒၚလာ
၅၀၀၀/ ယူမယ္လုိ႔ စန္းတင္ရတာလဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာေၾကာင့္
ေမာက္မာရသလဲဆုိရင္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာနဲ႔ ပတ္သက္
ၿပီး ဒဏ္ခံထားရလုိ႔၊ ဒဏ္ရာေတြ ႐ွိလြန္းအားႀကီးလုိ႔၊
ကၽြန္ေတာ္ ရင္းထားခဲ့ရတာ မ်ားလုိ႔ပါ။

ကၽြန္ေတာ္ လူၿပိန္းတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ကုိေခ်ာႏြယ္
ကုိ ေျပာၾကည့္ခ်င္တယ္။ ျမန္မာ့ကဗ်ာ ျဖစ္ေပၚတုိး
တက္မႈလမ္းေၾကာင္းဟာ Step by Step၊ ေလွ
ကား တစ္ထစ္ၿပီးတစ္ထစ္ခ်င္း မသြားဘဲနဲ႔ ေခတ္စမ္း
ေခတ္နဲ႔ ေခတ္ေပၚမွာ ခုန္ကူးသြားလုိ႔ ကဗ်ာခ်စ္သူ
ေတြ၊ ကဗ်ာျမတ္ႏုိးသူေတြ နားမလည္ဘဲ က်န္ရစ္ၾက
တာလား၊ ဒါကလည္း ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး
ေတြေၾကာင့္ ခါးျပတ္သြားခဲ့လုိ႔ ေခတ္ေပၚအုပ္စုဟာ
အမီလုိက္ရင္း မ်က္ျခည္ပ်က္က်န္ရစ္ၾကတာလား
ဆုိတာ ႐ွင္းျပပါ။

ဒါကေတာ့ဗ်ာ၊ ဝုန္းခနဲခုန္ေက်ာ္ေျပာင္းလဲမႈဆုိတာ
ေတာ့ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တုိင္းျပည္ရဲ႕ႏုိင္ငံေရး၊
စီးပြားေရးေအာက္မွာ ယဥ္ေက်းမႈဆုိတာ ထြန္းကား
ခြင့္႐ွိေနေတာ့ ကဗ်ာဆုိတာလည္း အဲဒီနည္းနဲ႔ တုိး
တက္ျဖစ္ထြန္းရတာပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကဗ်ာဆုိတာက
ေတာ့ တုိင္းျပည္ရဲ႕အိမ္ဦးခန္းမွာ လူ႐ုိေသ၊ ႐ွင္႐ုိေသ
ထားရမွာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ကဗ်ာဆရာေတြအားလံုး
ကုိလည္း တုိင္းျပည္ရဲ႕ အိမ္ဦးခန္းမွာ ထားသင့္တယ္
လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။

ကုိေခ်ာႏြယ္တုိ႔အုပ္စုေတြဟာ ျမန္မာ့ကဗ်ာလမ္းမႀကီး
သစ္လြင္လွပဖုိ႔အတြက္ ေ႐ွ႕တန္းကေန ေတာေတြ
ေတာင္ေတြ၊ ခ်ဳံႏြယ္ပိတ္ေပါင္းေတြ၊ ေခ်ာင္းေတြ၊
ျမစ္ေတြကုိျဖတ္ၿပီး လမ္းေဖာက္ေနသူေတြလုိ႔ ဆုိခ်င္
တာေပါ့။

ဟုတ္ကဲ့။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဒီကဗ်ာလမ္းမႀကီး
ေဖာက္လုပ္ရာမွာ အပင္ပန္းခံဆံုး၊ တာဝန္အ႐ွိဆံုး
လုိ႔ သေဘာထားၿပီး ဒီတာဝန္ကုိ ႀကီးေလးစြာ ထမ္း
ေဆာင္ေနပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔အတူ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာ
ဆရာေတြ၊ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြလည္း ႐ွိေန၊ ထမ္း
ပုိးေနၾကပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ဒီအလုပ္ေတြကုိ လုပ္ေနၾကတာလဲ။

ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ဆုိပါေတာ့။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အူေတြ
မွာ မီးခုိးတလူလူထြက္ေနပါၿပီ။ ေသြးစိမ္း႐ွင္႐ွင္ ဒဏ္
ရာေတြကုိ အႏုပညာနဲ႔ေသြးတိတ္ေစခဲ့ပါတယ္။
အသစ္ကုိ… ေသျခင္း ေနျခင္းကုိ ႏွေျမာတြန္႔ဆုတ္မႈ
မ႐ွိဘဲ ႐ွာေဖြေနပါတယ္။ ဘယ္ဆုတံဆိပ္ကုိမွ ေမွ်ာ္လုိ႔
မဟုတ္ပါဘူး။

ဒဏ္ရာေတြကုိ အႏုပညာျဖင့္ ေသြးတိတ္ေအာင္
ကုစားရင္း ေသြးမတိတ္ဘဲ ေသြးလြန္ၿပီးေသသြား
ခဲ့ရင္ေကာ။

ေမြးကတည္းက ေသမိန္႔က်ၿပီးသားပါ။

ေသျခင္း၊ ေနျခင္းကုိ မႏွေျမာဘဲ အသစ္ကုိ႐ွာေဖြ
ေနၾကတယ္ဆုိေတာ့ ဘဝကုိ မဆင္မျခင္ေနရင္
တျခားကဗ်ာဆရာေတြလုိ မီးစာကုန္ဆီခန္းမဟုတ္ဘဲ
မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ေစာစီးစြာေသခဲ့ရင္ေကာ။

ကဗ်ာကုိဖက္ၿပီး အေသခံသြားမွာပါပဲ။ ဘဝကုိ ဆင္
ဆင္ျခင္ျခင္ေနဖုိ႔ေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွမစဥ္းစားပါဘူး။

ေမာင္သာႏုိးကုိ ကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္အေနနဲ႔
လက္ခံလား။

ေမာင္သာႏုိး(ေခၚ) ေမာင္သိဂၤါကုိ ကဗ်ာဆရာ
တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အသိအမွတ္မျပဳႏုိင္ပါဘူး။

ေမာင္စိမ္းခက္(ျပည္)ဘဝနဲ႔၊ ေတးေရးဆရာ သုခမိန္
လႈိင္ဘဝနဲ႔ ေရးတဲ့ကဗ်ာေတြ ဘယ္ကဗ်ာေတြ ပုိႀကိဳက္
သလဲ။

သုခမိန္လႈိင္ဘဝနဲ႔ ဒီေနာက္ပုိင္းေရးတဲ့ကဗ်ာေတြ
လံုးဝမႀကိဳက္မိပါဘူး။

ေမာင္ေခ်ာႏြယ္နဲ႔ (SAME BATCH) (ဆိမ္းဘက္)
ကဗ်ာဆရာေတြအေၾကာင္း ေျပာျပပါ။

ေျပာခ်င္စိတ္မ႐ွိလုိ႔ မေျပာပါရေစနဲ႔။

ေနာက္ေပါက္ ကဗ်ာဆရာေလးေတြထဲကေကာ
ဘယ္သူ႔ကုိေမွ်ာ္လင့္ပါသလဲ။

မေမွ်ာ္လင့္ရဲေသးပါဘူး။ အားကုိးဖုိ႔ေစာပါေသးတယ္။
လူငယ္ေတြ ႀကိဳးစားေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိ နားလည္ခံစားႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ I.Q
ျမင့္ဖုိ႔လုိအပ္တယ္ဆုိတဲ့ကိစၥက ေတာ္ေတာ္ ဂယက္
႐ုိက္သြားတယ္။ အဲဒီစကားကုိ မျပင္ေတာ့ဘူးလား။

မျပင္ေတာ့တဲ့အျပင္ ေခတ္္ေပၚကဗ်ာကုိ ခံစားနား
လည္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ I.Q ျမင့္႐ံုမကဘူး E.Qပါ ျမင့္ဖုိ႔
လုိအပ္ေနၿပီဆုိတာ ညက ေဆြးေႏြးဝုိင္းက ရ႐ွိခဲ့ပါ
တယ္။

E.Q ဆုိတဲ့အဓိပၸါယ္က…။

EMOTIONAL QUOTIENT ခံစားမႈစြမ္းရည္ကုိ
ေျပာတာပါ။

ဟုတ္ကဲ့။ ကမၻာ့ဝိညာဥ္နဲ႔စကားေျပာျခင္းစကားဝုိင္းကုိ
I.Q ၊ E.Q ေတြနဲ႔ ပိတ္လုိက္ၾကပါစုိ႔။

ဟုတ္ကဲ့။ လူသားအားလံုး I.Q ၊ E.Q ျမင့္မားၾက
ပါေစ။

(ေမာင္ေခ်ာႏြယ္သို႔ အင္တာဗ်ဴး''စာအုပ္မွ---)